Fütürizm Hakkında Herşey

Fütürizm, İngilizce “future” sözünden türemiş bir kavramdır. Fransızcada gelecek, gelecekteki, gelecek vakit anlamlarındaki “futur” ve İngilizce gelecek manasındaki “future” sözlerinden türemiştir. Kübizmle çabucak hemen birebir vakitte ortaya çıkmıştır. Evvel İtalya’da şair Marinetti ve birkaç ressam tarafından 1909’da başlatılmıştır. Birebir yıl Fransa’da bir gazetede yayınlanan bildiri ile de bütün dünyaya duyurulmuştur. 1.Dünya Savaşı öncesinde Rus edebiyatına sıçrayan Fütürizm, Rus edebiyatında da başta Vladimir Mayakovski olmak üzere birtakım şairler tarafından tenzil edilmiştir. Ve bu akım, Fransız şair yazar hem Fütürist hem de Kübist olan Apollinaire tarafından 1915’lere kadar savunulmuştur. Tıpkı Kübizmde olduğu üzere yeniden Fotoğraf ve şiirde görülen bir akımdır. Kimi konularda Kübizm ve Dadaizm ile birleşmekle birlikte birtakım konularda onlardan ayrılmıştır. Lakin Fütürizmin en kıymetli özelliklerinden bir tanesi Dadaizm ile birlikte Sürrealizme taban hazırlamasıdır. Fütürizm, sanayi medeniyetinin şekillendirdiği çağdaş hayat ortamında doğmuştur. Ve Fütürizmin emeli da bu hayatın en bariz niteliği durumundaki yenilikleri, dinamizmi, suratı, değişimi, heyecanı sanata taşımak ve sanatın lisanıyla söz etmektir. Münasebetiyle sanat ve hayat ortasındaki kopukluğu ortadan kaldırmaktır. Öteki sözle sanayileşmenin bütün insan hayatına ve faaliyetlerine aktarılması teşebbüsüdür. Burada biraz toplumcu gerçekçi anlayış görülmektedir.

Fütürizm ve İç Dinamikleri

Fütüristler kendilerine saldırgan bir dinamizmin gerektiğini, böylelikle o uykusuzluğu, vefat perendesini, şamarı ve yumruğu yücelteceklerini söylerler. O uyku, mevt perendesi, yumruk; sanayi toplumdaki makineleşen insanın, işçinin dışavurumudur. Sanayileşmenin bütün insan hayatına ve faaliyetlerine aktarılması ve bunun aslında sanata da taşınması isteği vardır. Yeni bir hayat, yeni bir anlayış içinde olan Fütüristler; sanatı ve edebiyatı yenilemek isteğindedirler. Fütüristler kendilerinden evvelki bütün sanat anlayışlarına da hamle ederler. Klâsik tema ve formları bırakarak çağdaş çağın, tekniğin, makine gücünün insanlara sağladığı ve sağlayacağı faydayı, bolluğu, refahı ve huzuru savunurlar. Gerek fotoğraf gerekse şiirde hayatı bir dinamizm içinde vermek ve hep değişeni yakalamak isteğindedirler. Geçmişe, şimdiye, geleceğe ilişkin hislerin birebir anda verilmeye çalışıldığını görürüz ancak bunu alışıldık kalıpları, sanat anlayışlarını yıkarak yapmışlardır.